διάστημα (το)
Η λέξη διάστημα στην ΑΕ σήμαινε «χώρος ανάμεσα σε δυο πράγματα». Δανειστήκαμε τη σημερινή σημασία από τη γαλλική (espace).
ο κενός χώρος ανάμεσα στα ουράνια σώματα στον οποίο βρίσκονται πολύ μικρές ποσότητες αερίων και σκόνης
εξερεύνηση του διαστήματος: από το 1957 στέλνουμε αποστολές στο διάστημα, για να εξερευνήσουμε, να παρατηρήσουμε και να μελετήσουμε τα ουράνια σώματα
διαστημικός σκάφος: μηχάνημα που ταξιδεύει στο διάστημα με αλλά και χωρίς ανθρώπους, π.χ. ένας δορυφόρος
διαστημικός σταθμός: διαστημικό σκάφος που μπαίνει σε τροχιά γύρω από τη Γη και παραμένει στο διάστημα για πολλά χρόνια, ώστε οι αστροναύτες να κάνουν πειράματα
διαστημικό τηλεσκόπιο ή διαστημικό παρατηρητήριο: τηλεσκόπιο που στέλνουμε στο διάστημα για να παρατηρήσουμε το σύμπαν
διαστημικά σκουπίδια: άχρηστα πλέον τεχνητά αντικείμενα στο διάστημα
διαστημόπλοιο: μεταφορικό μέσο που κατασκευάσαμε οι άνθρωποι για να ταξιδεύουμε στο διάστημα
σύμπαν, γαλαξίας, αστέρας, δορυφόρος, Γη, πλανήτης, αστροναύτης, πύραυλος
Ιβάνα: Γιατί το διάστημα φαίνεται τόσο σκοτεινό;
Ζωή: Γιατί το διάστημα είναι κενό και δεν υπάρχει ύλη να διασκορπίζει το φως του Ήλιου στα αντικείμενα και από εκεί στα μάτια μας και να μας κάνει να βλέπουμε χρώματα.
Το διάστημα δεν είναι στην πραγματικότητα τελείως κενό. Υπάρχουν για παράδειγμα πολύ μικρές ποσότητες από αέρια, σκόνη και άλλα φορτισμένα ή ουδέτερα σωματίδια.
Tα διαστημόπλοια είναι «μιας χρήσης», δηλαδή μπορούν να πάνε στο διάστημα μόνο μία φορά, αν και υπάρχουν περιπτώσεις διαστημοπλοίων που μπορούν να επιστρέψουν στη Γη και να ξαναχρησιμοποιηθούν. Έτσι θα μπορέσει να μειωθεί το κόστος των διαστημικών αποστολών, αλλά και τα διαστημικά σκουπίδια.
Η εξερεύνηση του διαστήματος ξεκίνησε εδώ και πολλά χρόνια. Το 1957 στείλαμε δορυφόρο στο διάστημα, τον Sputnik 1. Το 1961 ο ρώσος Γιούρι Γκαγκάριν ταξίδεψε πρώτος στο διάστημα και μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Το 1969 οι αμερικανοί Νιλ Άρμστρονγκ και Μπαζ Όλντριν ήταν οι πρώτοι που πάτησαν στη Σελήνη.
Τα τελευταία χρόνια φτιάξαμε διαστημικούς σταθμούς, που μένουν στο διάστημα πιο πολύ χρόνο, και διαστημικά λεωφορεία με μεγάλο πλήρωμα και φορτίο που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέχρι 100 φορές το καθένα. Σήμερα στέλνουμε στο διάστημα τηλεσκόπια, τεράστια σε μέγεθος όπως το James Webb.
Τίμος: Υπάρχουν σκουπίδια και στο διάστημα; Ποιος μπορεί να τ’ αφήνει;
Ζωή: Τα διαστημικά σκουπίδια είναι κομμάτια ή εξαρτήματα από παλιά διαστημικά σκάφη που χαλάνε, π.χ. μηχανές, βίδες και χερούλια. Και δυστυχώς είναι εκατομμύρια!
Προσοχή! Η λέξη διάστημα στη Φυσική έχει μόνο ενικό αριθμό! Στην καθημερινή επικοινωνία όμως τη χρησιμοποιούμε και στον πληθυντικό, π.χ. βρέχει κατά διαστήματα. Στη γενική ενικού και στον πληθυντικό αριθμό παίρνει ακόμη μια συλλαβή: του διαστήματος, τα διαστήματα. Στη γενική πληθυντικού ο τόνος κατεβαίνει ακόμη περισσότερο: των διαστημάτων.
κενό ή απόσταση στον χώρο ανάμεσα σε δύο αντικείμενα
απόσταση στον χρόνο, ανάμεσα σε δύο γεγονότα
κατά διαστήματα: πότε πότε, με μικρά κενά ανάμεσα
λέμε ότι κάποιος είναι χαμένος στο διάστημα, όταν είναι χαμένος στις σκέψεις του, μπερδεμένος ή αφηρημένος
Για να αφήσεις ένα κενό διάστημα ανάμεσα στις λέξεις, όταν γράφεις στον υπολογιστή ή στο κινητό σου, πρέπει να πατήσεις το πλήκτρο space.
Η Ζωή έχει ύψος 1.50 m. Σε διάστημα ενός χρόνου ψήλωσε 20 εκατοστά!
«Από το πρωί βρέχει κατά διαστήματα!» είπε ο Αϊλάν. «Πότε βγάζει ήλιο και πότε βρέχει».
Η Ιβάνα είπε στον Τίμο να πάνε για ποδόσφαιρο, αλλά εκείνος δεν της απάντησε. Έκανε μια εργασία για τη φυσική κι έμοιαζε χαμένος στο διάστημα.
| Αγγλική |
| space |
| Αλβανική |
| hapësirë |
| Αραβική |
| الفضاء |
| Ρωσική |
| космос |
| Τούρκικη |
| uzay |
| Κινεζική |
| 宇宙的 |
| Ουκρανική |
| космос |
Το διάστημα είναι άγνωστο και γοητευτικό για τους ανθρώπους. Πολλές φορές όμως δημιουργούμε μύθους που δεν βασίζονται στην επιστημονική αλήθεια. Διάβασε το άρθρο και συζήτησε στην τάξη μερικούς από τους μύθους για το διάστημα.
Παρακολούθησε στο βίντεο μερικά από τα μεγάλα βήματα της ανθρωπότητας στο διάστημα τα τελευταία χρόνια.
Πάτησε εδώ για να μάθεις περισσότερα για τα διαστημικά σκουπίδια.
Διάβασε το άρθρο. Μετά συζήτησε στην τάξη: ποιοι λόγοι κάνουν τους ανθρώπους να θέλουν να κατακτήσουν το διάστημα;
Οι αποστολές στο διάστημα κοστίζουν τεράστια ποσά. Ο Τίμος πιστεύει ότι θα ήταν καλύτερο να δίνουμε τα χρήματα αυτά για να ωφεληθεί ο ίδιος ο άνθρωπος. Παρακολούθησε το βίντεο. Εσύ τι πιστεύεις; Συζήτησε στην τάξη.
Διάβασε το άρθρο. Μετά συζήτησε στην τάξη: τι είναι ο διαστημικός τουρισμός; Ποιοι μπορούν να τον επιλέξουν;