επιστήμη (η)
Η λέξη επιστήμη στα ΑΕ σήμαινε «καλή γνώση ενός ζητήματος».
Όταν ασχολούμαστε με την επιστήμη, παρατηρούμε, κάνουμε έρευνα, μαζεύουμε στοιχεία και αποδείξεις και έτσι μαθαίνουμε για το σύμπαν και για ό,τι υπάρχει μέσα σε αυτό, ζωντανό ή όχι.
Οι επιστήμες είναι πολλές, τόσες όσες και τα θέματα που θέλει να μελετήσει ο άνθρωπος. Για παράδειγμα, η επιστήμη της Ιατρικής μελετά την υγεία του ανθρώπου. Η επιστήμη της Γλωσσολογίας μελετά τη γλώσσα.
η γνώση που παίρνουμε από τη συστηματική μελέτη του φυσικού κόσμου και την έρευνα
η μελέτη και η γνώση του φυσικού κόσμου που βασίζεται σε στοιχεία που μπορούμε να αποδείξουμε με έρευνα, π.χ. με πειράματα, παρατήρηση και μετρήσεις, αλλά και η ανάπτυξη θεωριών και μοντέλων για να εξηγήσουμε τα αποτελέσματα της έρευνας
φυσικές επιστήμες: οι επιστήμες που μελετούν και ερευνούν τους μη ζωντανούς οργανισμούς, από τα μικρά σωματίδια που φτιάχνουν το άτομο μέχρι και το ίδιο το σύμπαν
Η Φυσική μελετά την ύλη και τις δυνάμεις που ασκούνται σε αυτήν. Μελετά τα άτομα και τα αστέρια, την κίνηση των σωμάτων και την ενέργεια.
Η Χημεία μελετά τα υλικά ή τις ουσίες και τον τρόπο με τον οποίο αλλάζουν όταν αντιδρούν ή συνδυάζονται μαζί.
Η Αστρονομία μελετά τα αστέρια, τους πλανήτες και άλλα αντικείμενα στο διάστημα, όπως οι γαλαξίες.
Οι Γεωεπιστήμες μελετούν τη Γη, το νερό και τον αέρα που την περιβάλλει.
επιστημονικός γραμματισμός
επιστήμονας, επιστημονικός, -ή, -ό, επιστημονικότητα, διεπιστημονικός, -ή, -ό, διεπιστημονικότητα, ψευδοεπιστήμη, εκλαϊκευμένη επιστήμη
Οι άνθρωποι που μελετούν ή ασχολούνται με την επιστήμη ονομάζονται επιστήμονες. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν επιστημονικές μεθόδους για να συγκεντρώσουν στοιχεία, να τα ερευνήσουν και να τα ερμηνεύσουν.
διεπιστημονικός, -ή, -ό: όταν γίνεται κάτι είναι διεπιστημονικό, συνδυάζονται δύο ή περισσότερες επιστήμονες
αντιεπιστημονικός, -ή, -ό: όταν κάτι είναι αντιεπιστημονικό, έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της επιστήμης, αντιεπιστημονική μπορεί να είναι και μια άποψη ή ιδέα που έχουμε για ένα φυσικό φαινόμενο και που δεν είναι αληθινή σύμφωνα με την επιστήμη
Η ψευδοεπιστήμη προσπαθεί να εξηγήσει τα φυσικά φαινόμενα, χωρίς όμως να χρησιμοποιεί αποδεικτικά στοιχεία και επιστημονική μέθοδο.
έρευνα, επιστημονική μέθοδος
Η μαμά της Ζωής είναι χημικός και εργάζεται ως σύμβουλος για το περιβάλλον. Μελετάει τη ρύπανση του νερού και παρακολουθεί όλες τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις στην επιστήμη της χημείας, για να βοηθά στην προστασία του περιβάλλοντος.
Η Ιβάνα αγαπάει τις φυσικές επιστήμες, μα πιο πολύ αγαπάει την αστρονομία. Θέλει να μελετήσει πώς ήταν το σύμπαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, όταν έγινε η Μεγάλη Έκρηξη (Bing Bang), να βρει νέους πλανήτες και να φτιάξει χάρτες του σύμπαντος στον υπολογιστή.
Ο Αϊλάν θέλει να ασχοληθεί με την επιστήμη της ιστορίας, δηλαδή να γίνει ιστορικός. Του αρέσει να βρίσκειπληροφορίες για γεγονότα του παρελθόντος σε γραπτά κείμενα και προφορικές μαρτυρίες, να ελέγχει πόσο αληθινές είναι και να τις καταγράφει.
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είναι ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς επιστήμονες του 20ού αιώνα. Μέσα από τα επιστημονικά του άρθρα άλλαξε τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τη βαρύτητα στο σύμπαν μας.
Τίμος: Το ΕΛεΦυΣ μας βοηθάει να αποκτήσουμε επιστημονικό γραμματισμό, δηλαδή να αναζητάμε επιστημονικές πληροφορίες σε βιβλία, στο διαδίκτυο και σε άλλα μέσα ενημέρωσης, να τις καταλαβαίνουμε και να τις ελέγχουμε, να παίρνουμε μέρος σε συζητήσεις για επιστημονικά θέματα και να μπορούμε να πούμε αν κάτι που συμβαίνει είναι σύμφωνο με τις αρχές της επιστήμης.
Αϊλάν: Το ΕΛεΦυΣ είναι ένα διεπιστημονικό πρότζεκτ, δηλαδή για να γραφτεί το λεξικό συνεργάστηκαν επιστήμονες γλωσσολόγοι και επιστήμονες φυσικοί.
Ιβάνα: Δυσκολεύομαι να ξεχωρίσω την επιστήμη από την ψευδοεπιστήμη!
Αϊλάν: Μπορώ να σε βοηθήσω! Η ψευδοεπιστήμη δεν δίνει αποδεικτικά στοιχεία, γι’ αυτό δημιουργεί μυστήρια ή προκαλεί τον φόβο, π.χ. το Τρίγωνο των Βερμούδων ή το πώς επηρεάζει η πανσέληνος τους ανθρώπους.
Μπαμπάς: Ζωή, σκέφτομαι να αλλάξω τα παράθυρα στο σπίτι! Αυτά είναι παλιά και μπαίνει κρύο!
Ζωή: Μπαμπά, αυτό που λες είναι αντιεπιστημονικό! Η θερμότητα είναι που βγαίνει προς τα έξω από τα παράθυρα προς το περιβάλλον.
Η λέξη επιστήμη χρησιμοποιείται και στον ενικό και στον πληθυντικό αριθμό.
Στον ενικό εννοούμε όλα τα επιστημονικά στοιχεία ή τις απόψεις των επιστημόνων. Στον πληθυντικό τη χρησιμοποιούμε για συγκεκριμένους μεγαλύτερους κλάδους, όπως οι φυσικές και οι κοινωνικές επιστήμες.
πανεπιστήμιο, πανεπιστημιακός, πανεπιστημιούπολη
επιστήμη είναι και το σύνολο των επιστημόνων
Όταν σπουδάζω μια επιστήμη, πηγαίνω στο πανεπιστήμιο και κάνω μαθήματα για να γίνω ειδικός ή επιστήμονας σε έναν κλάδο.
Όταν λέμε σε κάποιον ότι αυτό που κάνει «δεν είναι και καμιά επιστήμη», εννοούμε ότι δεν είναι κάτι δύσκολο.
Όταν λέμε ότι κάποιος είναι επιστήμονας σε κάτι που δεν χρειάζεται έρευνα και αποδεικτικά στοιχεία, εννοούμε ότι είναι πολύ καλός σε αυτό.
Τίμος: Μπαμπά, είδα στην τηλεόραση ότι οι κάστορες στην Αμερική μπορούν να προβλέψουν πότε θα έρθει η άνοιξη!
Μπαμπάς: Τίμο μου, τι λέει η επιστήμη, όμως, γι’ αυτό;
Για να σπουδάσει την επιστήμη της αστρονομίας η Ιβάνα, πρέπει να πάει στο πανεπιστήμιο.
Ζωή: Μαμά, θα μου δείξεις πώς να ανοίξω τη θέρμανση;
Μαμά: Απλά πατάς το κουμπί που ρυθμίζει τη θερμοκρασία! Εύκολο είναι, δεν είναι και καμιά επιστήμη!
Η γιαγιά της Ιβάνας είναι επιστήμονας στην κηπουρική! Ξέρει τα πάντα για το πώς να φροντίσει τα φυτά και τα λουλούδια!
| Αγγλική |
| science |
| Αραβική |
|
علوم |
| Ρωσική |
| наука |
| Τούρκικη |
| Bilim |
| Κινεζική |
| 科学 |
Οι αρχαίοι Έλληνες προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τις αλλαγές που συμβαίνουν στη φύση. Μπορείς να βρεις μερικούς από αυτούς; Περισσότερα εδώ
Ένας επιστημονικός κλάδος της αστρονομίας είναι η κοσμολογία. Δες το βίντεο, σκέψου και απάντησε: Με τι ασχολείται η κοσμολογία; Γιατί τη θεωρούμε επιστήμη; Περισσότερα εδώ
Εσύ είχες ή ξέρεις κάποια άποψη/ιδέα για ένα φυσικό φαινόμενο που δεν είναι σύμφωνη με την επιστήμη; Δες το βίντεο και συζήτησε στην τάξη Περισσότερα εδώ
Η Γλωσσολογία είναι μια επιστήμη που μελετά τη γλώσσα. Ποιες επιστημονικές μεθόδους χρησιμοποιεί; Δες το βίντεο εδώ και συζήτησε στην τάξη σου.
Άραγε πώς δημιουργείται η ψευδοεπιστήμη; Πώς εξαπλώνονται οι ψευδείς επιστημονικές πληροφορίες και τα fake news; Δες το βίντεο εδώ και συζήτησε στην τάξη σου.
Άραγε η κουζίνα και η μαγειρική βασίζεται στην επιστήμη; Δες το βίντεο από το ΝΟΗΣΙΣ και απάντησε. Περισσότερα εδώ